„Moi rodzice są małżeństwem od 40 lat , niestety ich pożycie nie układa sie idealnie i każdy z nich żyje sobie, na własną rękę, każdy ze swojej emerytury. Nie mają zasądzonej separacji ani rozwodu, mieszkają pod jednym dachem. Mój ojciec od pewnego czasu korzysta z pożyczek różnych banków nie informując o wysokości zaciągniętych kredytów nikogo, moja mama boi się, że mimo tego, że nie korzysta z tych pieniędzy, nie wyraża zgody na to aby mąż zaciągał kolejne kredyty to w przypadku jego śmierci zostanie obciążona ich spłatą. Czy jej obawy są słuszne, co można zrobić aby tego uniknąć?”

Zgodnie z art. 41 § 2 kro w brzmieniu obowiązującym od dnia 20 stycznia 2005 roku jeżeli jeden z małżonków zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika oraz niektórych składników majątku wspólnego tj. wynagrodzenia za pracę, dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich, pokrewnych, własności przemysłowej i innych praw twórcy oraz z przedmiotów majątkowych przedsiębiorstwa jeśli wierzytelność powstała w związku z jego prowadzeniem.

Jeśli Pani matka nie wyrażała zgody na zaciąganie pożyczek to wierzyciel będzie mógł jedynie domagać się zaspokojenie z emerytury męża oraz jego majątku osobistego.

W razie śmierci Pani ojca, spadek po po nim (jeśli nie zostanie sporządzony testament) nabędzie Pani matka oraz dzieci ojca. Spadkobiercy odziedziczą majątek ojca np. nieruchomość ale będą też odpowiadać za wszystkie długi spadkodawcy i to całym swoim majątkiem. Może zaistnieć sytuacja, że długi spadkodawcy przewyższają wartość majątku. Spadkobierca może jednak odrzucić spadek, wówczas jest traktowany tak jak gdyby nie dożył otwarcia spadku (nie dziedziczy). Oświadczenie o odrzuceniu spadku należy złożyć przed notariuszem lub sądem przed upływem 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku. Brak takiego oświadczenia jest równoznaczny z przyjęciem prostym spadku, chyba że spadkobierca jest m.in osobą nie mającą pełnej zdolności do czynności prawnej lub też jeden ze spadkobierców złożył już oświadczenie o przyjęciu spadku ale z ograniczeniem odpowiedzialności (z dobrodziejstwem inwentarza). To ostatnie oznacza, że spadkobiercy będą ponosić odpowiedzialność za długi spadkowe całym swoim majątkiem ale tylko do wartości spadku.

Jeżeli nie jest Pani pewna jakim majątkiem dysponuje ojciec oraz w jakiej wysokości zobowiązania zaciągnął, sugeruję złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza w ciągu sześciu miesięcy od ewentualnej śmierci ojca.